Transformacja energetyczna, transformacja ciepłownictwa – systemowego jak również indywidualnego wymaga maksymalnego wykorzystania energii pochodzącej z wnętrza Ziemi. O tym jak sprostać temu wyzwaniu dyskutowano podczas pierwszego Forum pn. „Nowe perspektywy rozwoju geotermii w Polsce”, zorganizowanego 16 maja 2023 r. przez Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy (PIG-PIB) w Warszawie.
Stojąc u progu nowych wyzwań związanych z polityką klimatyczną i energetyczną Unii Europejskiej oraz sytuacją geopolityczną na świecie, obserwuje się wzrost zainteresowania zagospodarowaniem energii ze źródeł odnawialnych, w tym geotermii.
Oficjalne otwarcie konferencji poprowadzili: dr inż. Mateusz Damrat – dyrektor PIG-PIB, dr Piotr Dziadzio – podsekretarz stanu w MKiŚ, Główny Geolog Kraju, pełnomocnik rządu ds. Polityki Surowcowej Państwa a także Sławomir Mazurek – zastępca prezesa zarządu Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
Temat przewodni wydarzenia zachęcił do udziału liczne grono ekspertów ze środowiska naukowego, samorządowego a także biznesu, którzy uczestniczyli w forum zarówno w trybie stacjonarnym, jak również online.
Całe wydarzenie składało się z czterech paneli dyskusyjnych, poruszających tematykę branżową, poprzedzonych prezentacją wprowadzającą.
W jednej z nich Izabella Gryszkiewicz z zakładu Geologii Złożowej i Gospodarczej PIG-PIB poruszyła tematykę zadania realizowanego przez państwową służbę geologiczną pn. „Bilans i zagospodarowanie złóż wód oraz energii geotermalnej w Polsce”. Kierowniczka projektu zaznaczyła, jak ważna będzie współpraca PIG-PIB z przedstawicielami ciepłowni, ośrodków rekreacyjnych i balneoterapeutycznych, a także z podmiotami wykorzystującymi wody termalne do innych celów.
Pierwszy panel dyskusyjny pn. „Energia geotermalna jako jeden z filarów transformacji energetycznej – Polityka energetyczna Polski do 2040 r.” koncentrował się na perspektywach rozwoju geotermii w Polsce.
Sławomir Mazurek zaznaczył, że geotermia jest świetną materią do inwestowania ze względu na swoje walory: jest to energia, która nie produkuje odpadów, jest zgodna z taksonomią, daje możliwość inwestowania podmiotom polskim i międzynarodowym oraz kumulacji kapitału w związku z dużymi inwestycjami, a także nie budzi protestów społecznych.
„Od strony instrumentów finansowych, od strony dotacji, pożyczek, ale też wejść kapitałowych Narodowy Fundusz jest gotowy (…). Widzimy duże zainteresowanie samorządów tymi inwestycjami. Model rozwijania ciepłownictwa systemowego, rozbudowy sieci, jest nam bardzo bliski. W Narodowym Funduszu nie tyle wierzymy w geotermię, ale widzimy na konkretnych przepływach finansowych, że to się opłaca” – podkreślił prezes Mazurek.
Dyrektor Mateusz Damrat wspomniał, że „wieloletni program rozwoju energii geotermalnej w Polsce stanowi pewnego rodzaju instrukcję kierunku rozwoju geotermii nie tylko dla Instytutu, który był współautorem programu, ale także dla całej branży. Ponadto, w ramach upowszechniania wiedzy, eksperci z PIG-PIB wykonali 219 bezpłatnych opinii dotyczących wstępnej oceny możliwości wykorzystania wód termalnych dla zainteresowanych jednostek samorządu terytorialnego”.
Dr Piotr Dziadzio, zaznaczył, że około 50% powierzchni Polski jest w zasięgu geotermii średnio- i wysokotemperaturowej, możliwej do zagospodarowania. Minister zwrócił też uwagę, że obecnie prowadzone prace m.in. w ramach programu udostępniania wód termalnych dostarczają nowych informacji geologicznych.
„Nasz proces rozpoznania budowy geologicznej się nie zakończył, proces ten będziemy cały czas prowadzić. Służba geologiczna w planie pracy ma przygotowane projekty, które integrują wszystkie dane geologiczne, które mają wskazać obszary o potencjale złożowym, nie tylko surowców energetycznych, chemicznych czy metalicznych, ale również surowców, jakimi są wody geotermalne i solanki”.
Drugi panel ekspercki pn. „Perspektywy rozwoju sektora geotermalnego w Polsce”, reprezentowany przez przedstawicieli ze środowiska naukowo-badawczego, wskazał na rolę nauki w zakresie geotermii i istotę wykorzystania tej wiedzy w praktyce.
„Wiercenia nowych otworów i programy priorytetowe mogą zaowocować oddawaniem do użytku kolejnych instalacji, które będą wprowadzały ciepło geotermalne do już istniejących systemów grzewczych” – podkreśliła profesor Beata Kępińska.
Paneliści zwrócili też uwagę na istotę współpracy i wymiany doświadczeń w zakresie geotermii z partnerami zagranicznymi.
Trzeci panel pn. „Przedsięwzięcia związane z rozwojem geotermii w Polsce” stanowił przestrzeń do rozmów o istocie świadomego inwestowania w rozwój geotermii oraz potencjalnych trudnościach, jakie mogą wystąpić w procesie inwestycyjnym. Przedstawiciele samorządów wymienili się licznymi doświadczeniami, które doprowadziły ich do sukcesu w sektorze geotermalnym, a te mogą być cennym źródłem informacji dla przyszłych inwestorów.
W ostatnim panelu pn. „Wyzwania związane z ciepłownictwem geotermalnym” udział wzięli eksperci ze świata biznesu, którzy dzielili się swoją wiedzą praktyczną oraz doświadczeniami, dzięki którym odnieśli sukcesy w sektorze geotermalnym.
Po każdym panelu oraz na koniec wydarzenia uczestnicy mogli zadawać pytania, na które odpowiedzi udzielali eksperci biorący udział w wydarzeniu.
W trakcie przerw goście mieli możliwość skorzystania z wiedzy przedstawicieli PIG-PIB, którzy udzielali wskazówek, jak pozyskać dane geologiczne udostępniane przez Instytut.
Źródło informacji: Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
