Pedagogika Montessori rozwija się już od ponad 100 lat, a z pojęciem zabaw, zabawek czy czynności montessoriańskich możesz spotkać się w wielu przedszkolach czy żłobkach. Na czym polega ten rewolucyjny system edukacji? Od kiedy można go wprowadzać w wychowaniu swojego dziecka? I – co najważniejsze – jak to zrobić?
Na czym polega metoda Montessori?
Nie będziemy teraz szczegółowo opisywać wszystkich założeń metody Montessori, powstała bowiem na ten temat niejedna książka. To, co musisz wiedzieć o pedagogice montessoriańskiej, można ująć w kilku punktach:
- Dziecko jest naturalnie zaprogramowane na naukę i rozwój oraz uczy się przede wszystkim przez działanie. Rola rodzica/opiekuna polega na bacznej obserwacji malucha, reagowania na jego potrzeby i dostosowywanie do nich dziecięcego otoczenia.
- Aktywności w duchu Montessori są atrakcyjne wizualnie, zachęcające do podejmowania wyzwań oraz angażujące wszystkie zmysły – wzrok, słuch, węch, dotyk i smak.
- Dziecko samo wybiera rodzaj aktywności, a także czas jej trwania. Czynność powinna skupiać się na jednej trudności, dlatego te bardziej skomplikowane warto dzielić na mniejsze etapy. Poza tym zabawy Montessori umożliwiają maluchowi samodzielne wyłapanie i poprawienie błędów, co wzmacnia poczucie wartości, niezależność i pewność siebie.
Dziecięce zabawy i aktywności w duchu Montessori
Jakie zabawy i aktywności w duchu Montessori możesz zaproponować swojemu maluchowi? Poniżej znajdziesz 5 przykładów.
Zabawy na podłodze – dywanik Montessori
Za czasów Marii Montessori standardowym wyposażeniem klas były ławy, które miały na celu unieruchomienie dzieci i narzucenie im określonej pozycji. Jednak lekarka zauważyła, że dla maluchów „naturalne środowisko” stanowi podłoga – to na niej siadają, a nawet kładą się w czasie aktywności. Obserwacja doprowadziła lekarkę do wymyślenia tzw. dywanika Montessori, który służył dzieciom na zorganizowane miejsce pracy.
Taki dywanik powinien być niewielki (mniej więcej jak mata łazienkowa), lekki i łatwy do złożenia – tak aby dziecko samodzielnie mogło urządzić swoją przestrzeń do zabawy. Na dywaniku malec może robić wszystko: układać klocki, segregować przedmioty, rysować itp. Może też zmieniać pozycję ciała tak często, jak tego potrzebuje, co znacznie poprawia jego zdolność do koncentracji oraz rozwój ruchowy.
Bujaki – i dla niemowlaka, i dla starszaka
Bujak to mebel wielofunkcyjny, który można wykorzystywać przez wiele lat. Na początku, zanim niemowlę zyska kontrolę nad tułowiem i kręgosłupem, rodzic powinien bujać się razem z nim. Potem, gdy maluch już podrośnie, może bujać się samodzielnie i w ten sposób ćwiczyć koordynację na linii ręka-oko, równowagę, a także zmysł czucia głębokiego. Poza tym bujak Montessori (odpowiednio ustawiony) posłuży jako namiot czy wieszak na zabawki, a model z dodatkowymi elementami – jako zjeżdżalnia, ścianka wspinaczkowa czy biurko.
Zabawy na świeżym powietrzu
Na dworze jest tyle rzeczy do odkrycia! Owady, zwierzęta, kwiaty, drzewa, kamienie – wszystkie mają swoją naturę, którą dziecko może poznać. Tak naprawdę przebywanie na świeżym powietrzu i zachęcanie malucha do eksplorowania świata to jedna z najlepszych i najprostszych zabaw Montessori. Zachęcaj swoją pociechę do szukania śladów zwierząt, dotykania kory, wąchania kwiatów i trawy, a w zimie – budowania igloo czy bałwana.
Zabawa z ziarnami
Ziarna, nasiona czy suchy makaron doskonale nadają się do zabaw Montessori. Dzieci uwielbiają przesypywać je z jednego pojemnika do drugiego oraz segregować. Jeśli chcesz, żeby maluchowi było łatwiej utrzymać porządek w czasie tej aktywności, rozłóż pojemniki na tacy albo przenieś je na dywanik (wspomniano o nim wcześniej) – w naturalny sposób wyznaczy ona granice zabawy.
Przelewanie wody
Przelewanie wody z większego do mniejszego naczynia, np. za pomocą lejka, chochelki czy łyżki, to kolejna bardzo prosta zabawa Montessori. Dzieci naprawdę ją uwielbiają!
Jak widzisz, wprowadzenie aktywności Montessori do codzienności dziecka jest proste i ma niezwykle pozytywny wpływ na jego rozwój. Co ciekawe, można zacząć je praktykować już od niemowlęctwa. Dziecko najintensywniej funkcjonuje w „trybie odkrywcy” do 6. roku życia. Tak naprawdę im wcześniej zaczniesz z zabawami Montessori, tym lepiej!
Wiele pomocników, zgodnych z metodą Montessori dostępna jest w ofercie https://kidshelper.pl/
